وبینار یک روزه با عنوان " گرافیک و مطالعات تطبیقی هنر " به همت واحد پژوهش و با همکاری گروه هنر رشته گرافیک دانشکده فنی و حرفه ای دختران بوشهر در تاریخ 7 اردیبهشت ماه 1400 برگزار شد

به گزارش روابط عمومی و به نقل از واحد پژوهش و ارتباط با صنعت؛ این وبینار به صورت مجازی و در بستر سامانه ادوب کانکت برگزار شد. سخنران این وبینار نوید جامعی، دانشجوی دکتری پژوهش هنر، مترجم و مولف "رهیافتهای مناسب در شناخت و تحلیل آثار برجسته هنری"، منتقد هنرهای تجسمی و سینما بودند.

بر اساس این گزارش ، در این وبینار دکتر جامعی موضوع تاریخ گرافیک را به بحث گذاشتند.

خلاصه وبینار ارائه شده

تاریخ هنرنویسان، پیشینه این طرح ها را به دورهای حدودا سی تا سی و هشت هزارساله یعنی درست زمانی که انسان برای مقاصد زیستی خود، روی دیوار غارها دست به طراحی میزد، نسبت داده اند. دومین تحول مربوط می شود به بازنمایی زبان بصری بوسیله الفبا. سومریان در تاریخ به عنوان نخستین مردمانی که زبان را ابداع کرده اند، شناخته میشوند.

ما بدون اختراع فرآیند مهمی مثل چاپ نمیتوانستیم به طراحی گرافیک فکر کنیم. چینی ها نخستین مردمانی بودند که چاپ را با استفاده از چوب و حکاکی بر روی آن بکار گرفتند. هنرمندان دوره ی باستان، از ترکیب متن و تصویر استفاده کردند تا پیام خود را به طرزی تاثیرگذار انتقال دهند.

در اروپا ، اتاق های تحریر خانقاه تقسیم کار مشخصی داشتند که منجر به طراحی کتاب ها می شد. دانشمندی متبحر به یونانی و لاتین ریاست اتاق نویسندگی را بر عهده داشت و مسئول تحریریه ، طراحی و تولید کتاب بود.

مابین قرنهای 10 تا 15 ، کتاب های حاوی نسخه های خطیِ دستنویس در سرزمین های اسلامی، سطح استادانه ای از روش های هنرمندانه در کار خود به نمایش گذاشتند، به ویژه در نقاشی های مینیاتور ایرانی. مکتب شیراز در دوران شکوفاییِ هنری خود خمسه ی نظامی گنجوی را به تصویر کشید. تصویری که مشاهده می کنید مربوط به بخشی از این تصویرسازی ها با عنوان "خسرو در مقابل قصر شیرین" است. پیکرهای انسان ها، حیوانات، ساختمان ها و چشم انداز به مثابه اَشکال پالوده و موقر به نمایش درآمده اند که بوسیله ی خطوط موجز کار شده اند. این سطوح دو بُعدی بوسیله رنگ های زنده و شاد و طرح های تزئینی در یک ترکیب بندیِ کاملا به هم پیوسته ساختارمند شده اند. نکته مهم آن، متن خوشنویسانه ای است که در زیر تصویر نقش بسته است.

اما گوتنبرگ بود که در سال 1439 ماشین چاپ را اختراع کرد. تحولی که مسیر علم و ارتباط انسان را دگرگون ساخت.

مابین سالهای 1760 تا1840 روش های جدیدی به عرصه آمد تا قابلیت و تولید انواع فرآیندهای چاپی را ارتقا دهد. نمونه ی مهم آن لیتوگرافی است. در این فرآیند، طرح بر روی سنگ)در گذشته( و بر روی ورقه های فلزی)امروزه( پیاده سازی می شود و از آنجا بر روی کاغذ منتقل میشود.

آردکو

در پاریس و در سال 1925 و درست در ده های که خودرو و فیلم سینمای صدادار به عرصه آمدند، آغاز شد. اگر بخواهیم کار آنها را به طور خلاصه بیان کنیم، ظرافت و آزمودگی از ویژگی های بارز در آثار آنها است. بکارگیریِ شکل های ساده، تزئینات هندسی و روشمند و کاربرد مواد گران قیمت که هم طبیعی و هم مصنوعی است، طرز نگاه آنها به طبیعت و الگوهای طراحی آنها را به طور خاصی از سایرین متمایز کرد.

اکنون به ذکر نکاتی میپردازیم که در فرآیند طراحی با بکارگیریِ دانشی که از تاریخ هنر کسب نموده ایم، با کمک آثار برجسته هنری به یاری یک طراح گرافیک می آیند تا بتواند با استفاده از آن عناصر، طرحی پویا و ترکیب بندی اثرگذار ارائه نماید.

رنگ

هنرمندان، برای ایجاد انواع جلوه های روانی و بصری، قواعد معمول در چرخه رنگ را بکار می برند. قرمز، زرد و آبی را رنگ های اصلی میگویند . رنگ هایی که از ترکیب رنگ های اصلی پدید می آیند را رنگ های ثانویه ) فامهای مرتبه دوم ( می گویند مانند سبز که از ترکیب زرد با آبی بدست می آید، ارغوانی که از ترکیب آبی با قرمز بدست می آید و نارنجی که از ترکیب قرمز و زرد بدست می آید. از ترکیب هر دوی این گروه ها، رنگهای ثالثه ) فامهای مرتبه سوم در چرخه رنگ ( پدید می آیند.

خط

عنصر مهم دیگری که در انتقال پیام به مخاطب هر طرحی مهم است، طرز بکارگیریِ خط و نحوه ی اجرای اَشکال بوسیله آن است. خط، که نشان ی ادامه دار از یک نقطه به نقطه ای دیگر است، از مهمترین عناصر یک اثر است . خطوطی که هدف آنها، به تصویر کشیدن اشکال است، توصیفی نامیده می شوند، و گویی با شیء واقعی مطابقت دارند در حالی که خطوطی که ذاتا در طبیعت موجود نیستند، بیانگر نامیده میشوند. خط محیطی یا خط شک لساز، یک مرزبندیِ واضح از یک شکل است، اما خط ضمنی، خطی است که بوسیله سطوح رنگیِ مجاور و یا شکل های مجاور و مانند این بوجود آمده است . هاشورزنیِ متقاطع، گروهی از خطوط را برای به تصویر کشیدن فرم سه بُعدی، به کار می برد . جهت های خطوط مختلف در یک ترکیببندی، همانگونه که میتوانند فرم اندام وار و هندسی ایجاد کنند، میتوانند بر واکنش احساسی ما نسبت به یک اثر هنری نیز تأثیر بگذارند.

تا اینجا دو عنصر حیاتی که در کار هنری بویژه نقاشی و طرح های گرافیکی بر مخاطب تاثیر عمیق می گذارند برشمردیم. حال ببینیم این دو عنصرکلیدی، چگونه یک ترکیب بندی خوب را ارائه میکنند. اینکه بتوان همه عناصر را در یک ساختار به طرزی چیدمان کرد که ترکیبی واحد به چشم بیاید و پیامی که از این یگانه گی به مخاطب ارسال میشود، تاثیر عمیقی بر او بگذارد، همه از طرز چیدمان عناصری می آید که این کل منسجم را پدید آورده است. ممکن است گاهی هنرمند بخواهد انسجام یا تقارن یک ترکیببندی را کنار بگذارد و همه آن پیامی که مخابره میکند، در یک ساختارِ نامتجانس و نایکپارچه معنا پیدا کند. خواندن تاریخ هنر و مطالعه ی سبکها و روشها به او کمک میکند تا تفاوت ها را در زمان های مختلف ببیند و بسنجد. خلاقیت هنری در سایه ی دو امر مهم پدید می آید: نخست ممارست روشمند و خستگین اپذیر، و دیگر، مطالعه یتاریخ هنر و بررسی سبک ها و علل تغییرات آنها در طول زمان.

چند نمونه از طرحهای گرافیکی موفق در جهان